«جشنواره تاریخ و فرهنگ؛ پل گاومیشان و بلوط‌های کهنسال در دل زمان» *فرشته قاسمیان

به بلوط‌های کهنسال که نگاه می‌کنم، خیال‌های دور در نظرم پدیدار می‌شوند. از رسوم و آیین‌هایی که کنار این درختان کهنسال اجرا می‌شده، همواره در خیالم به وجد می‌آیم.

تصور می‌کنم که دختری با لباس ایلیاتی و مشکی بر دوش، در گرمای تابستان یا در میان گل‌های بهاری و باران زیبای اردیبهشت، لحظه‌ای در کنار این بلوط‌های کهنسال استراحت کرده و در پناهشان زمانی کوتاه غافل از هیاهوی زندگی شده و یا اینکه مراسم عروسی میان دو ایل بزرگ در کنار یکی از این بلوط‌ها برگزار شده، یا کودکی در یکی از سفرهای ایلیاتی در پای درخت بلوط به دنیا آمده و اولین نگاهش به دنیا، دیدن بلوط‌های تنومند بوده است.

شاید درخت بلوطی پناه درد دل یک رهگذر خسته از قیل و قال زندگی بوده و به او فرصتی برای اندیشیدن به معنای زندگی می‌داده است.

این بلوط‌ها شاهدانی خاموش از وقایعی بزرگ و کوچک در تاریخ این دیار بوده‌اند. با نگاه به آنها، گویی با گذشته در گفت‌وگویی بی‌کلام وارد می‌شویم. از این خیال‌های دور که بیرون می‌آیم، خود را نزدیک پل گاومیشان می‌بینم. شیشه ماشین را پایین می کشم، همیشه دیدن این پل تاریخی، مرا به وجد می‌آورد. کاش در آن لحظه‌ای که فرمان ساختنش داده شد و زمانی که کارگرها با وجود هجوم امواج خروشان سیمره به ساختن این پل با عظمت پرداختند، من هم آنجا بودم و روایتگر آن لحظه‌ها بودم.

سربازان و یا کارگرانی که آن را ساختند، شاید نمی‌دانستند این پل پس از قرن‌ها همچنان پا برجا می‌ماند و در حقیقت روایتگر آیین و رسوم مردمی است که در این منطقه و روزگاری زندگی می‌کردند.

پل گاومیشان به اعتقاد اکثر باستان‌شناسان بسیار پیچیده و فنی ساخته شده و ساختش همانند پل‌های امروزی است. در میان دالان ستون‌های پل، پله‌هایی قرار دارد که نشان می‌دهد کاروان‌های متعدد و مسافران خسته شب‌ها در کنار این پل استراحت می‌کردند. در حقیقت، این پل همانند هتل‌های امروزی بوده که در کنار رودخانه‌ای خروشان و یا در کنار دریا قرار گرفته‌اند؛ جایی که مسافران از سختی‌های سفر رهایی می‌یافتند و در آرامش لحظاتی برای خود می‌یافتند.

مسلماً مسافرانی که در کنار این پل اطراق می‌کردند از میان ملیت‌های مختلف بوده‌اند و بنابراین، پل گاومیشان و مناطق اطراف آن آبستن حوادث مختلفی بوده‌اند. از لشکرهای امپراطوری‌های بزرگ که از روی این پل عبور کرده‌اند تا کاروان بزرگی که صدای زنگ شترانش تا فرسنگ‌ها شنیده می‌شد.

کاروانیان از روی پل عبور می‌کردند و با تعجب به امواج خروشان سیمره نگاه می‌کردند. این پل، هر روز شاهد عبور داستان‌های مختلف، از مسافران و شاهان تا سربازان و تجار بوده است.

پل گاومیشان یکی از آثار باستانی است که در شهرستان دره‌شهر قرار گرفته و یادگار دوران ساسانیان است. کاوش‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که بسیاری از پل‌ها بر روی پل‌های قدیمی‌تر ساخته می‌شوند. بی‌گمان پل گاومیشان هم خیلی قدیمی‌تر از دوران ساسانیان است و به زمان هخامنشیان می‌رسد. این پل، نه تنها یک شاهکار مهندسی است بلکه بخشی از تاریخ و فرهنگ مردمی است که از آن استفاده می‌کردند و امروز هنوز هم به عنوان یادگاری از آن دوران در کنار سیمره ایستاده است.

بسیاری از امپراطوران پل‌ها را برای ایجاد راه‌های گسترده، عبور لشکریان، کوتاه کردن مسیرهای طولانی عبور از جنگل و کوهستان و دادوستد بیشتر بین مردم ایجاد می‌کردند.

مسلماً پل‌های بیشتری در این مناطق ساخته شده‌اند، اما حوادث طبیعی و دست طبیعت بسیاری از آنها را از بین برده و تنها تعداد معدودی از آنها باقی مانده‌اند. از میان همه آنها، پل گاومیشان با رمز و رازهای فراوان همچنان پا برجا است.

هنوز هم آواز کاروانیان از کنارش می‌آید و هنوز هم صدای پای سربازان و صدای سم اسبان پادشاهان از آن به گوش می‌رسد. گاومیشانی که اکنون همراه سیمره در گوشه‌ای آرام گرفته‌اند، همچنان تاریخ این سرزمین را روایت می‌کنند.
درختان بلوط، پل گاومیشان و سیمره، و دیگر آثار باستانی، همه در کنار هم نگهبانانی از تاریخ و فرهنگ کهن این دیارند که در دل زمان همچنان زنده‌اند و به ما یادآوری می‌کنند که چگونه انسان‌ها در گذشته از این فضاها استفاده می‌کردند، و چگونه این مکان‌ها برای نسل‌های آینده به یادگار مانده‌اند.

۱. تعریف خبر
خبر عبارت است از گزارش یک واقعه، حادثه یا اطلاعات جدید که به رویدادهایی که برای عموم مردم اهمیت دارند، اشاره می‌کند. هدف از نوشتن خبر، اطلاع‌رسانی سریع و دقیق به مخاطبان است. خبر باید همواره واقعیت‌ها را بیان کند و نباید در آن اغراق یا تحریف رخ دهد.

۲. ویژگی‌های خبر خوب
مهم بودن (ارزش خبری): خبر باید حاوی اطلاعاتی باشد که برای مخاطب اهمیت داشته باشد. اطلاعاتی که مرتبط با زندگی روزمره افراد، جامعه، فرهنگ، سیاست، یا اقتصاد باشد معمولاً اهمیت بالایی دارند.

جدید بودن (نُو بودن): خبری که به تازگی اتفاق افتاده یا هنوز منتشر نشده است، معمولاً مورد توجه بیشتری قرار می‌گیرد.

دقت و صحت: یک خبر باید به‌طور دقیق و صحیح اطلاعات را ارائه دهد. هرگونه اشتباه در یک خبر می‌تواند اعتبار آن را زیر سوال ببرد.

جذابیت: خبر باید به گونه‌ای نوشته شود که خواننده را ترغیب به مطالعه بیشتر کند. انتخاب واژه‌های مناسب و جالب می‌تواند به جذب مخاطب کمک کند.

۳. ساختار خبر
خبرهای حرفه‌ای معمولاً دارای یک ساختار استاندارد هستند. در اینجا بخش‌های مختلف یک خبر را توضیح می‌دهیم:

عنوان (Headlines): عنوان خبر باید مختصر، جذاب و گویای محتوای خبر باشد. هدف از عنوان، جلب توجه مخاطب است و باید به گونه‌ای باشد که مخاطب را ترغیب کند ادامه خبر را بخواند.

زیرعنوان (Subheadline): زیرعنوان معمولاً به‌عنوان توضیحی کوتاه برای عنوان استفاده می‌شود و می‌تواند جزئیات بیشتری را در مورد خبر ارائه دهد.

مقدمه یا لید (Lead): این بخش ابتدایی خبر است که معمولاً در یک یا دو جمله اطلاعات کلیدی رویداد را بیان می‌کند. این قسمت باید مهم‌ترین بخش‌های خبر را در بر گیرد، مانند «چه چیزی»، «چه کسی»، «کجا»، «چه زمانی» و «چرا» که در اصطلاح به آن 5W1H (Who, What, When, Where, Why, How) می‌گویند.

بدنه خبر (Body): این بخش از خبر اطلاعات جزئی‌تر و تکمیلی را ارائه می‌دهد. در این بخش، جزئیات بیشتری از رویداد و دیگر نکات مرتبط بیان می‌شود. جزئیات مهم باید در ابتدا و اطلاعات کم‌اهمیت‌تر در انتهای خبر بیایند.

پایان یا خاتمه: در انتهای خبر ممکن است نکات تکمیلی یا توضیحات بیشتری داده شود که به‌طور مستقیم به اصل موضوع خبر مربوط نیست، اما اطلاعات بیشتری را فراهم می‌کند.

۴. اصول مهم در خبر نویسی
بی‌طرفی: یکی از مهم‌ترین اصول در خبر نویسی، بی‌طرفی است. خبرنگار باید رویدادها را به‌طور بی‌طرف و بدون قضاوت شخصی گزارش کند. در نوشتن خبر، باید از هرگونه جانبداری و اظهار نظر پرهیز شود.

ساده‌نویسی: برای اینکه مخاطب بتواند به راحتی خبر را درک کند، باید از زبان ساده و روان استفاده شود. این کار به خصوص در مورد اخبار عمومی و عمومی‌خوان بیشتر مورد توجه است.

شفافیت و دقت: خبر باید دقیق و شفاف باشد و هیچ ابهامی در آن وجود نداشته باشد. اگر نیاز به توضیح بیشتر باشد، خبرنگار باید آن را به‌طور واضح و روشن بیان کند.

استفاده از منابع معتبر: هر خبری باید بر اساس منابع معتبر نوشته شود. استفاده از شاهدان عینی، مصاحبه‌های معتبر، گزارش‌های رسمی، یا منابع خبری شناخته‌شده برای اعتبار بخشی به اطلاعات ضروری است.

۵. اصول نگارش خبر
زبان مستقیم و واضح: جملات باید مستقیم و به‌طور واضح نوشته شوند. اجتناب از استفاده از جملات پیچیده و مبهم می‌تواند موجب درک بهتر خبر توسط مخاطب شود.

استفاده از نقل قول‌ها: یکی از روش‌های معتبر کردن اطلاعات، استفاده از نقل قول‌ها است. نقل قول‌ها به خبرنگار کمک می‌کنند تا خبر را از زبان افراد ذی‌ربط یا شاهدان عینی نقل کند.

ساختار خبری معکوس: معمولاً در نوشتن خبر، مهم‌ترین اطلاعات ابتدا قرار می‌گیرند و جزئیات کم‌اهمیت‌تر در پایان خبر می‌آیند. این ساختار به‌طور معمول «ساختار هرمی معکوس» نامیده می‌شود.

استفاده از جملات کوتاه و مختصر: جملات باید کوتاه، واضح و مختصر باشند تا از پیچیدگی‌های زبانی جلوگیری شود.

۶. انواع خبرها
خبر فوری (Breaking News): خبری که باید به‌سرعت و بدون تاخیر منتشر شود. این خبرها معمولاً مربوط به رویدادهای مهم و ناگهانی مانند حوادث طبیعی یا بحران‌های بزرگ هستند.

خبر تحلیلی (Analysis): این نوع خبر به تحلیل و بررسی رویدادهای خاص می‌پردازد. معمولاً پس از وقوع یک رویداد بزرگ، خبرنگاران به تحلیل دلایل، پیامدها و جوانب مختلف آن می‌پردازند.

خبر گزارش (Report): این نوع خبر به جزئیات بیشتری از یک رویداد می‌پردازد و می‌تواند شامل مصاحبه‌ها، شواهد و آمار باشد.

خبر تحقیقاتی (Investigative News): این نوع اخبار به پژوهش‌های دقیق و عمیق در مورد یک موضوع خاص می‌پردازد. خبرهای تحقیقاتی معمولاً به افشاگری‌ها و مسائل پیچیده مرتبط هستند.

۷. نکات تکمیلی در نوشتن خبر
انتخاب واژه‌ها: انتخاب واژه‌ها باید با دقت صورت گیرد. واژه‌های مناسب باید به گونه‌ای باشند که به خواننده احساس اعتماد و دقت بدهند.

اجتناب از جزئیات اضافی: در نوشتن خبر باید از جزئیات اضافی که به خواننده کمک نمی‌کند، پرهیز کرد.

استفاده از منابع معتبر: هنگام نوشتن اخبار، باید به منابع معتبر ارجاع داده شود. این منابع می‌توانند شامل گزارش‌ها، مصاحبه‌ها، و مدارک معتبر باشند.

بررسی دقیق اطلاعات: همیشه قبل از انتشار خبر باید از صحت اطلاعات اطمینان حاصل کرد. استفاده از منابع ثانویه و مقایسه اطلاعات مختلف می‌تواند به تأیید صحت داده‌ها کمک کند.

*نتیجه‌گیری
خبر نویسی یکی از مهم‌ترین مهارت‌های روزنامه‌نگاری است که نیاز به دقت، تمرکز و بی‌طرفی دارد. خبرنگاران باید توانایی نوشتن خبرهایی واضح، مختصر و صحیح را داشته باشند. برای نوشتن یک خبر موفق، رعایت اصول ساختاری، استفاده از منابع معتبر، و بی‌طرفی در نگارش ضروری است.